Jednym z podstawowych i najważniejszych uprawnień oskarżonego jest możliwość składania przed Sądem wyjaśnień. Wyjaśnienia polegają na ustnym ustosunkowaniu się do zarzutu lub zarzutów aktu oskarżenia i pozwalają Sądowi poznać sprawę z perspektywy oskarżonego. Zdarza się jednak, że oskarżony nie chce wyjaśniać. W takim przypadku nie ma obowiązku tłumaczenia, dlaczego podjął taką decyzję, co nie oznacza jeszcze, że popełnił zarzucane przestępstwo. W procedurze karnej obowiązuje zasada, że do odpowiedzialności można pociągnąć jedynie taką osobę, której winę udowodniono. Nie może to jednak uśpić czujności i przezorności oskarżonego (o czym doskonale zdaje sobie sprawę obrońca), ponieważ to właśnie wyjaśnienia stanowią bardzo istotną broń w walce o uniewinnienie lub poniesienie odpowiedzialności na korzystniejszych zasadach niż oczekuje tego oskarżyciel.
Z przebiegu wielu spraw wynika, że zdecydowana większość uniewinnień w procesach karnych następuje w sytuacji, gdy oskarżony złożył na rozprawie wyjaśnienia. Oczywiście złożenie wyjaśnień nie gwarantuje uniewinnienia, ale na pewno daje na nie większe szanse niż wysłuchiwanie zarzutów aktu oskarżenia bez reakcji.
Należy pamiętać, że obrońca zapewnia oskarżonemu przygotowanie się do rozprawy, opracowuje szczegółowo strategię obrony i pomaga ustalić treść składanych wyjaśnień, bo naszym najważniejszym obowiązkiem jest zawsze działanie na korzyść Klienta.
